GANÍMEDES
Ganímedes de
Rubens
Xove raptado por Zeus. Ganímedes era
"o máis fermoso dos mortais", príncipe da familia real de Troia e descendente
de Dárdano. Pastoreaba co seu rabaño sobre unha montaña, preto de Troia, cando
Zeus o viu e namorouse apaixoadamente
del. O deus transformouse entón en
águia e levouno polos aires ata o
Olimpo, onde convirtiuno en copero dos deuses. Alí vertía o néctar na copa de
Zeus. O águia que o transportou polo aire foi convertida en constelación.
Lingua
Un ganímedes é un xove gallardo e
complaciente ("os ganímedes de formas lascivas", Apollinaire). Co seu
nome bautizouse o principal satélite de
Xúpiter.
Literatura
O rapto de Ganímedes foi unha fecunda fonte
de inspiración para a literatura grega e romana desde Homero (Ilíada, V, 265, e
ss: XX, 232 e ss.) ata Ovidio (Metamorfosis, X, 155 e ss.). O tema tamén foi
tratado durante o barroco: Xúpiter a Ganímedes, soneto de Juan de Arguijo
(1605); Xúpiter vingado ou Fábula de Criselio e Cleón, comedia de Diego Jiménez
de Enciso. (1632)
Iconografía
Zeus raptando a Ganímedes, terracota grega,
h 480 a. C., Olimpia; Ganímedes, escultura, século IV d. C., Granada; vaso
grego, 470 a. C., Atenas. Sobre o mesmo tema, lenzo de Rubens (1636, Madrid,
Museo do Prado), de Rembrant (século XVII, Dresde); Ganímedes, bronce de
Benvenuto Cellini, século XVI, Florencia; José Álvarez Cubero, Ganímedes,
escultura, 1818, Madrid, Real Academia de Belas Artes de San Fernando.
